انواع سیم و کابل

همه چیز درباره کابل و سیم

بافه یا شاه‌ سیم یا کابل به انگلیسی(Cable)، به یک یا چند سیم یا طناب که در کنار هم یا به صورت بسته، به‌هم‌پیچیده یا به‌هم‌بافته برای شکل‌دادن یک مجموعه یگانه هستند، گفته می‌شود. در مکانیک، کابل‌ها برای بالابردن و کشیدن به کار می‌رود. کابل مکانیکی را به طور تخصصی‌تر طناب فولادی یا سیم بکسل می‌نامند.

در برق، از آن‌ها برای هدایت جریان برق استفاده می‌شود. یک کابل نوری دارای یک یا چند فیبر نوری در یک پوشش محافظ است که از فیبرها محافظت می‌کند. در اصطلاح فنی به دو طناب،کنف که به هم تابیده شده باشد،کابل می گویند. این اصطلاح در صنعت های مختلف کاربرد مختلفی نیز دارد،مثلا در کشتیرانی از نگه داشتن کشتی،در مکانیک برای جا به جا کردن اجسام حجیم و سنگین بکار می رود اما بیشترین کاربرد از کابل در صنعت برق به عنوان انتقال دهنده ی انرژی الکترونیکی است.

مهم‌ترین و بیشترین عایقی که در ساختمان کابل‌ها بکار می‌رود P.V.C (پلی وینیل کلراید) است که پرتو دور یا پلاستیک نامیده می‌شود. P.V.C عایقی غیرقابل اشتعال است و این مزیت خوبی در کابلها است. دارای انعطاف‌پذیری زیادی می‌باشد. مواردی مانند ارزانی تولید انبوه و سادگی ساخت باعث شده که بیش از ۹۰ درصد کابلهای فشار ضعیف از این عایق درست شوند. نوعی عایق دیگر بنام PET (پلی اتیلن) برای کابلها بکار می‌رود که آتشگیر بوده و در مکانهای اختصاصی بکار می‌رود.

در بعضی از کابلها از عایق لاستیکی استفاده می‌شود که کاربرد زیادی ندارد. هادی کابل‌ها از جنس مس و یا آلومینیوم می‌باشند. در صورتیکه بخواهیم از کابلی با هادی آلومینیوم برای کابل کشی هوایی استفاده کنیم باید یک رشته آن فولاد باشد.

گروه صنعتی پارس خورشید واردکننده انواع سیم و کابل است.

سیم

سیم مفتولی که همه آن را می ‌شناسیم یک سیم مسی تک رشته است که به آن سیم خشک هم می‌ گویند و در تابلو های برق استفاده می‌شود. هادی این سیم از جنس مس است با روکشی از نوع PVC با ولتاژ 450 تا 750 برای جریان های مختلف و ضخامت 1.5 تا 240 میلی‌متر به کار می رود.

وظیفه ی اصلی سیم ها انتقال جریان الکتریکی توسط هادی است. سیم ها شامل دو قسمت مهم هادی وعایق هستند که هادی ها رسانایی بالایی دارند و جریان الکتریکی را از خود عبور میدهند و از یک عایق نیز جهت جلوگیری از نشت برق به اطراف و محافظت از هادی استفاده میشود. قسمت های مختلف سیم شامل هادی(که معمولا از جنس مس و آلومینیوم و یا مس قلع اندود هستند) عایق، روکش جدا کننده، زره فلزی، حفاظ، پوششش میانی و روکش نهایی هستند.

انواع کابل‌ها:

• کابل برق سه فاز

سیم و کابل مهمترین تجهیزات در صنعت برق هستند. همانطور که از نام کابل برق سه فاز مشخص است، از این کابل برای انتقال برق فشار قوی و سه فاز استفاده می شود. از این نوع کابل در بسیاری از صنایع برای برق رسانی به تجهیزات صنعتی استفاده می شود.

ساختار این نوع سیم و کابل باید به گونه ای باشد که تحمل جریان بالای برق را داشته باشد و آسیب نبیند. از دیگر مصارف کابل سه فاز می توان به آسانسور های منازل مسکونی و تجاری، پمپ های چاه و … اشاره کرد. در ساختار این نوع سیم و کابل از 4 رشته سیم استفاده شده است، که عبارتند از: سیم فاز 1، فاز 2، فاز 3 و نول. سه سیم فازی که در این کابل استفاده شده است، امکان انتقال 380 ولت جریان را ایجاد می کند. همین جریان بالای برق در کابل های 3 فاز، مهم ترین دلیل برای استفاده از کابلی مرغوب و باکیفیت است.

• سیم مفتولی (NYA)

هادی این نوع سیم‌ها از مس نرم شده با عایقی از ماده پلاستیک پی.وی.سی در رنگ‌ های گوناگون شکل گرفته است. ولتاژ اسمی این سیم 750/450 ولت است و برای جریان‌های مختلف با سطح مقطع تا 240 میلی‌ متر مربع ساخته می‌شود. این دسته از سیم‌ ها در تابلوهای برق و تاسیسات نصب ثابت در محیط‌ های خشک در داخل لوله، روی دیوار یا داخل آن به‌ کار می‌رود. بنابراین استفاده از این نوع سیم به‌ طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.

• سیم نیمه افشان (NYAB)

ساختمان این سیم مثل سیم NYA است ولی نسبت به آن انعطاف بیشتری دارد. ولتاژ اسمی این سیم نیز 450/750 ولت است و در تاسیسات نصب ثابت در محیط‌ های خشک و در داخل لوله به‌ صورت روکار یا توکار به کار گرفته می‌شود. استفاده از این نوع سیم‌ها نیز به‌ طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.

این نوع سیم از نظر ساختار شبیه سیم‌ های مفتولی است و ولتاژ آن هم 450 تا 750 ولت است. نسبت به سیم مفتولی انعطاف بیشتری دارد.

• سیم افشان (NF)

سیم افشان مجموعه‌ای از تعداد زیادی رشته‌های نازک مسی است و به سیم نرم معروف است. ساختمان این نوع سیم مانند سیم مفتولی و نیمه‌افشان است. ولتاژ نامی آن 300 تا 500 ولت است. انعطاف آن از نیمه‌ افشان بیشتر است و ضخامت آن از سیم مفتولی، به همین دلیل مقاومت الکتریکی کمتری دارد. سیم افشان از سیم مفتولی گران‌تر است؛ چون هزینۀ تولید آن بالاتری دارد.

تفاوت سیم و کابل از نظر ضخامت

جریان الکتریکی حاوی میلیون ‌ها الکترون است. جریان الکتریکی رابطه مستقیم با تعداد الکترون‌ها دارد. این یعنی هرچه جریان بیشتر باشد تعداد الکترون‌ها نیز بیشتر می‌شود و باید از کابل ‌های دارای سطح مقطع بیشتر استفاده کرد. بنابراین هرچه سیم و کابل قطر بیشتری داشته باشد، جریان عبوری بیشتر و مقاومت در برابر عبور جریان کمتر می‌شود. با این وصف هرچه کابل ضخیم ‌تر باشد کمتر داغ می‌شود و بنابراین کمتر دچار سوختگی می‌شود.

مقاومت الکتریکی در سیم و کابل

اصولا در سیم‌ های چند رشته ‌ای در سطح مقطع سیم شکاف‌ های بیشتری بین رشته‌ها وجود دارد. اما در فرکانس‌ های بالا از سیم‌ های چند رشته‌ای به دلیل پدیده اثر پوستی بیشتر استفاده می شود. پدیده اثر پوستی سبب تلف شدن نیرو در سیم می‌شود که برای سیم ‌های معمولی این اثر را کاهش نمی‌دهند و برای کاهش اثر از کابل‌ های لیتز استفاده می‌نمایند. کابل لیتز از چند سیم چند رشته‌ ای تشکیل شده که با روکشی عایقی از هم جدا می‌شود و سطح مقطع را برای عبور جریان بیشتر می‌کند.

در چه مواقعی نباید از سیم مسی استفاده کرد؟

فقط یک عامل استفاده از فلز مس به عنوان رسانا را در سیم‌ها و کابل‌ها محدود می‌سازد و آن هم نوسان ناگهانی قیمت آن در بازار عرضه و تقاضا است. با این وجود، مس که از ابتدا به عنوانی جایگزینی به صرفه در مقابل طلا، که رسانایی بالاتری داشت، پا به عرصه صنعت گذاشت، کماکان به عنوان رسانایی به صرفه و بی ادعا کاربرد فراوان دارد!

البته گاهی به جای مس از فلزاتی مانند آلومینیوم هم به عنوان رسانای سیم و کابل ها استفاده می شود ولی قطعا رسانایی آلومینیوم و مس قابل مقایسه نیست زیرا مس قدرت انتقال جریان بالایی دارد ولی از طرفی قیمت بالاتر و وزن سنگین تر آن شرکت های تولید سیم و کابل را بر آن داشته است تا از آلومینیوم نیز در تولید هادی استفاده نمایند. به طور مثال ساخت سیم و کابل خطوط هوایی معمولا با آلومینیوم انجام می شود.

تفاوت سیم و کابل تک رشته ای و چند رشته ای          

ازار سیم و کابل معمولا در سیم ‌های چند رشته‌ای متقاضی بیشتری دارد تا سیم‌ های مفتولی. به این دلیل که ضخامت سیم ‌های چند رشته‌ای حالا هر میزانی که می‌خواهد باشد، قدرت انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت سیم‌ های مفتولی دارند و در صنایعی که نیاز به لحیم‌ کاری وجود دارد، مانند مدارهای الکترونیکی بیشتر مورد استفاده قرار می‌ گیرند. سیم چند رشته‌ ای معمولا مقاومت بالاتری دارد ولی در سیم تک رشته ای در اثر مرور زمان و تغییرات آب و هوایی که ساختار ماده تغییر می‌کند سبب شکستگی و یا ایجاد ترک‌های ریز در فلز می‌شود و در طول زمان این ترک‌ها بیشتر و بزرگتر شده؛ درنتیجه فلز از هم می‌ پاشد. اما فروش سیم و کابل چند رشته‌ای معمولا برای تولید کنندگان به صرفه نیست. به این دلیل که هزینه تولید سیم افشان یا چند رشته‌ای بیشتر از مفتولی است. از سیم‌ های مفتولی غیر از صنعت الکترونیک و برق برای صنعت‌های دیگری هم مانند مکانیک استفاده می‌شود که بیشتر برای جابجایی و یا محکم کردن به کار می‌روند.

جهت دریافت اطلاعات بیشتر درباره کیفیت و قیمت سیم و کابل‌های ارائه شده در بازار با واحد فروش پارس خورشید تماس بگیرید.

021-91034000

09921605767